اهمیت چمن مصنوعی چندمنظوره در مدارس
چمن مصنوعی چندمنظوره
جایگاه والا و اهمیت شاخص های کِیفی محل تحصیل دانش آموزان،در دنیای امروز بر هیچکس پوشیده نیست.
بیش از ۳۰ % از زمان بیداری دانش آموزان در طول شبانه روز در محیط مدرسه سپری می شود و بی جهت نیست که این مکان مقدّس را خانه دوم دانش آموزان نامیده اند.
نظام آموزشی مُدرن و همگانی در کشور ما دارای قدمتی هم تراز با کشورهای پیشرفته اروپایی می باشد که به همّت دلسوزان این آب و خاک پایه گذاری شد.ولی به دلایل مختلف،پیشرفت و ارتقای کیفیت آموزشی و به خدمت گیری روش های نوین تحصیلی نتوانست هماهنگ و پا به پای دیگر نقاط جهان باقی بماند و در مواردی دچار کاستی های گسترده ای گردید.
محتوا و سیاست جامع نظام آموزشی ما همان گونه که از نام آن پیداست در دو مقوله «آموزش و پرورش» تعریف می گردد.
در سال های بعد از جنگ تحمیلی و دوران سازندگی،به تدریج سعی شد تا تمرکز صِرف،از بخش آموزش برداشته شود و به بخش بسیار مهم و سرنوشت سازِ پرورش دانش آموزان معطوف شود.تغییر در کُتب و جُزوات درسی و بهره گیری از وسایل کمک آموزشی،تنها بخش کوچکی از تمهیدات ارتقای بازده تحصیلی را شامل می شود و بخش اَعظم آن در بخش های دیگری قرار میگیرد که متأسفانه از نگاه مدیران و مسئولان مجموعه های آموزشی پنهان و مغفول مانده.
در چند دهه اخیر پژوهش های گسترده ای در زمینه روش های بهبود راندمان تحصیلی دانش آموزان در کشورهای غربی انجام شده که به کارگیری درسهای اکتساب شده در طی این تحقیقات، دستاوردها و نتایج شگفت انگیزی را در عرصه عَملی و تجربی اثبات نموده است.تجربه چمنزار طی چندسال اخیر کار با مدارس نشان داده،مدارسی که از چمن مصنوعی چندمنظوره استفاده می کنند در مقایسه با مدارسی که پوشش زمین را تغییر نمی دهند،شادابی نسبی دانش آموزان بالاتر است.
چه پوششی مطمئن تر و زیباتر از چمن مصنوعی چندمنظوره میتواند این مهم را محقق کند؟
کفپوش های گرانول لاستیک؟!!!
راه حلی که بعضی از مدارس به آن روی می آورند، کفپوش های گرانول لاستیک است.
این نوع کفپوش دارای استاندارهای ضربه گیری و سقوط از ارتفاع میباشد،ولی در کنار این مزیت،از معایب آشکاری رنج میبرد.
ظاهر بی روح و خشن، پوسیدگی و تغییر رنگ بر اثر تابش نور خورشید و بارش باران و از همه مهمتر خطر آلودگی انسان توسط فلزات سنگین و مواد سمّی از معایب عمده کفپوش گرانول لاستیک می باشد.
فلزات سنگین از مهمترین دلایل عدم رُشد ذهنی در کودکان می باشد.
به دلیل ایرادات ذکر شده،چندین دهه است که کاربرد محصولات حاویِ این مواد،در مدارس و فضاهای بازی کودکان منسوخ شده.
در نهایت این مواد با مواد اُرگانیک و سازگار با انسان و محیط زیست جایگزین شده اند.
چمن مصنوعی چند منظوره انتخابی مناسب
چمن مصنوعی چندمنظوره یکی از این کالاهای چمن مصنوعی میباشد که اولین بار در سال ۱۹۶۳ در یکی از مدارس آمریکا نصب شد. با گذشت حدود نیم قرن از به کارگیریِ چمن مصنوعی در مدارس آمریکا، امروزه این کالا به عنوان بخش جدایی ناپذیر در مدارس کشورهای گوناگونِ جهان شناخته می شود و جایگاه خود را در صَدر اولویت های رفاهیِ فضاهای آموزشی تثبیت نموده است.
در کشور عزیز ما نیز طرح پویا سازی مدارس طی چند سال گذشته از سوی مسئولان و تصمیم گیرندگان در سطح کلان پیگیری می شود و خوشبختانه با واکنش مثبت و استقبال مدیران مدارس و اولیای دانش آموزان مواجه گشته است.
محیط مدرسه و نحوه کاربری آن سبب می شود تا چمن مورد استفاده در چنین فضایی دارای ویژگی ها و استانداردهای منحصر به فردی باشد تا بتواند نیازها و الزامات سخت گیرانه مدارس را تأمین نماید.
مناسب ترین مدل های چمن مصنوعی مدارس، از لحاظ طبقه بندی کاربردی، در دسته چمن های چندمنظوره قرار میگیرند.
این دسته،حد فاصل گروه چمن های تزئینی (لَنداِسکِیپ) و گروه چمن های تخصّصی ورزشی (فوتبال، تنیس، …) قرار می گیرند.
از لحاظ ساختاری و ویژگی های فنّی، می توان به برخی از این شاخص ها اشاره نمود.
ارتفاع الیاف، تراکم بافت و دیتِکس الیاف از مهمترین عوامل ایجاد تمایُز و تفاوت میان مدل های با کاربری تزئینی صِرف و کاربری فوتبال صِرف می باشد.
مشکلات استفاده از چمن مصنوعی فوتبالی در مدارس
چمن های با کاربری تخصّصی ورزشِ فوتبال در کشور ما به نسل سوم این انواع تعلّق دارند که توسط مواد پُرکننده شن سیلیس و گرانول لاستیک پوشیده و اجرای می شود.
نسل سوم چمن های فوتبال دارای ارتفاع الیاف ۵۰ تا ۶۰ mm، تراکم تقریبی ۸۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ کوک بر متر مربع و دیتِکس ۸۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰ گرم بر ۱۰ هزار متر طول می باشند و برای ایجاد نرمی و ضربه گیری جهت جلوگیری از صدمات و آسیب های بدنی، به مقادیر بالایی از مواد پُرکننده با ویژگی کِشسانی نیاز دارند.
برای تحقّق این هدف، از گرانول لاستیک استفاده می شود که هزینه تولید پایین و دسترسی آسان، مهمترین انگیزه و دلیل کاربران چمن مصنوعی برای گرایش به سوی آن می باشد.
چمن مصنوعی چندمنظوره در برخی مواقع میتواند انتخواب مناسب تری باشد.
این مادّه به صورت دانه های ریز و سبُک با رنگ های سیاه، سبز و قرمز تولید می شود که در هنگام استفاده از چمن مصنوعی و با حرکت و دویدن نفرات بر روی چمن، به آسانی جا به جا شده و از نقطه ای به نقطه دیگر پرتاب می شوند، به طوری که پس از مدتی، بخش های با پاخور بالا از گرانول خالی می شود و در مناطق دیگر زمین تجمّع پیدا می کند.این مسئله باعث می شود تا مقادیر قابل توجّهی از دانه های لاستیک وارد کفش، جوراب و لباس دانش آموزان شده و به بیرون از محدوده چمن مصنوعی و تمامی فضاهای درون مدرسه منتقل گردد.
برای جلوگیری از این مشکل، توصیه می شود چمن مصنوعی در فواصل زمانی منظّمی (بسته به میزان استفاده از چمن) توسط دستگاه های مخصوص، شانه زنی و فِرچه زنی شود.
مشکلات استفاده از چمن مصنوعی تزیینی در مدارس
هزینه ها و دردِسرهای نگهداری (نظافت و شانه زنی) از چمن مصنوعی با ارتفاع الیاف بلند،مسئولان مدارس را بر آن داشته تا از چمن های با ارتفاع الیاف کمتر استفاده کنند.
به همین دلیل،برخی از مدارس به سراغ گروه چمن های تزئینی میروند که دارای بیشترین شباهت ظاهری و رفتاری به چمن طبیعی هستند،ولی در کنار آن،مشکلات خاص خود را نیز دارند.
چمن های تزئینی عموماً دارای ارتفاع الیاف متنوّع هستند؛از بسیار کوتاهِ ۶ میلی متر تا بسیار بلندِ ۷۰ میلی متر.
ولی آنچه که به عنوان چمن مصنوعی تزئینی در اکثر کشورهای دنیا به صورت متعارف شناخته میشود،شامل مدلهایی هستند که از ارتفاع الیاف بین ۱۵ تا ۴۰ میلیمتر برخوردارند.
همچنین این مدلها دارای تراکم بافت حدود ۱۵,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ کوک در مترمربع هستند.
استفاده از شن سیلیس
همچنین به دلیل برخورداری چمن های مصنوعی چندمنظوره از ارتفاع الیاف متوسط و تراکم بافت بالا، اضافه نمودن شن سیلیس به میزان بسیار کمتر از چمن های تخصصی فوتبال، باعث پُر شدن فضاهای خالی شده و سبب ایستایی الیاف می گردد.
مقدار شن سیلیس مصرفی در این گروه از چمن ها به طور میانگین بین۶ تا ۱۲کیلوگرم بر مترمربع شناور است.
باقرارگیری شن سیلیس روی لایه نگهدارنده،ساز و کاری به وجود می آید،که وظیفه خاک برای چمن طبیعی را ایفا میکند.
از سوی دیگر، ضربه گیری چمن مصنوعی چندمنظوره، عمدتاً به واسطه تراکم بافت بالای آنها تأمین می شود و به همین دلیل نیازی به مواد پُرکننده با ویژگی کِشسانی از قبیل گرانول لاستیک ندارند.
لازم به ذکر است؛چمن های چندمنظوره برای به کارگیری در سطح حرفه ایِ ورزشِ سنگینی مانند؛فوتبالِ بزرگسالان،ساخته و توصیه نمیشوند.
بدیهیست که نباید انتظار ضربه گیری در حدّ و اندازه استانداردهای چمن مصنوعی فوتبال را از آنها انتظار داشت.
در پایانِ این نوشتار، از همه زحمت کشان و دلسوزان عرصه نظام آموزشی کشور که در جهت رُشد و تعالی فرزندان این مرز و بوم می کوشند، سپاس گذاری می نماییم که با صبر و حوصله فراوان به دانش اندوزی در راستای ارتقاء و بهبود کیفیت مدارس می پردازند.
از همه شما عزیزان استِدعا داریم تا افتخارِ همراهی در انجام این هدف والا و ارزشمند را به گروه چمنزار عنایت فرمایید.
حفظ زیبایی چمن مصنوعی